Kumanda Devrelerinde Arıza Arama:

Gerek yeni oluşturulan bir devrelerde gerekse de daha önceden oluşturulmuş ve arıza anına kadar çalışmakta

olan devrelerde elektriksel ve mekaniksen arızaların oluşması muhtemeldir. Arızaların kaynağı bozuk ( veya bozulan )

elemanlar olabileceği gibi yanlış veya güvensiz bağlantılar da olabilir. Kumanda devrelerinde kullanacağımız

elemanların güvenilir markalara sahip olmasına ve eğer mümkünse devrede kullanılmadan önce bizim tarafımızdan

test edilmesine dikkat edelim. Ayrıca daha önce uzun süreler çalışmış ve sökülen devre elemanlarını zaruri bir durum

olmadığı müddetçe kullanmayalım. Çünkü her elemanın mekaniksel ve elektriksel bir ömrü vardır. Devremizde

kullanacağımız her eski eleman devremizde ileriye dönük arıza kaynağı olmaya adaydır. Arızaların işletmelerin

üretimlerini durduracağı ve tamiri ile geçirilen har anın işletmeye maddi kayıplara neden olacağı düşünüldüğünde devre

arızalarının kısa sürelerde bulunması ve giderilmesinin önemi daha iyi anlaşılır.

Arızanın teşhisi ve giderilmesi devrenin kompleksliğine bakımcının tecrübesine ve devreye olan hakimiyetine

bağlıdır. Bu nedenle bakımcıların boş zamanlarında sorumlu olduğu devrelere ait gerek proje resimlerini gerekse de

sahada pano içerisinde inceleme yapması önemlidir. Arızanın bulunmasına yönelik ilk inceleme göz, kulak ve burun

yoluyla olur. Arızalı devrede kopuk iletken, yanık veya kırık eleman gibi olağan dışı durumlar gözlenir. Her ne kadar

gürültülü işletme şartlarında zor olsa da elektro mekanik elemanlardan gelen seslere de dikkat edilir. ( Örneğin

vızıldayan kontaktör veya elektromanyetik ses çıkaran elektrik motoru gibi. ) Yine yanık eleman düşüncesi ile ortam

koklanır. Elektriksel olarak arızaların teşhisinde devre üzerinde enerji akışı faz kalemi, seri lamba veya ölçü aleti ile

takip edilerek arızalı elemana veya devre parçasına ulaşılmaya çalışılır. Kontrol kalemi devre takibinde hatalı

çalışabileceği için tercih edilmez.

Yukarıdaki resimde motor klemenslerine kontrol kalemi ile bakalım. Üç fazda varken kontrol kalemi üç klemesde de
yanacaktır. Fakat örneğin L2 fazı kopuk olduğu durumda da V klemensindeki kontrol kalemi motor içerisindeki sargı
üzerinden diğer fazları göreceği için yanacak ve bize hatalı bilgi verecektir. Eğer motor klemensleri seri lamba, faz
kalemi veya ölçü aleti ile kontrol edilecek olursa kopuk faz rahatlıkla tespit edilebilecektir. ( Bu ders notunda ölçümler
seri lamba ile gösterilmiştir. )

Kumanda devrelerinde arızalı elemanın bulunmasına yönelik enerji akışının
takibinde seri lambanın bir ucu nötr ( L0 ) hattına bağlanarak diğer uç sıralı
bir şekilde eleman klemensleri üzerinde gezdirilir.